Uzmanlardan kritik analiz: 2025'te kiracıları neler bekliyor?

Türkiye’de dar ve orta gelirli aileler için ev sahibi olma hayali giderek uzaklaşıyor. Yüksek konut fiyatları ve artan kredi faiz oranları, mülk edinmeyi neredeyse imkansız hale getirirken, kiralar da hızla yükseliyor. Uzmanlar, 2025 için kiracılara önemli uyarılarda bulunuyor.

Sahibinden.com ve BETAM işbirliğiyle hazırlanan Eylül raporuna göre, satılık konut fiyatları İstanbul'da %20,8, Ankara'da %22,4, İzmir'de %26,6 oranında arttı. İzmir Emlak Kulübü Başkanı Rıdvan Akgün, fiyat artışlarının devam edeceğini ve 2025’in ilk yarısında %50'ye varan artışlar olabileceğini belirtti.

"İZMİR'DE KİRA FİYATLARINDAKİ ARTIŞLARIN YÜKSEK OLMASININ TEMELİNDE…"

Akgün, kiraların yüksek olmasının sebeplerini şöyle açıkladı: "Artık konut üretimi yapamıyor müteahhitler." İnşaat firmalarının birçoğu neredeyse iflas ettiğini belirten Akgün, "Konsorsiyum kuruyorlar, yine dağılıyorlar. Maliyetler yüksek." dedi. Üretim eksikliği nedeniyle mevcut arzın artmasının fiyatları etkilediğini vurguladı.

"TÜRKİYE'DE BİR MÜLTECI GERÇEĞİ VAR…"

Akgün, "Türkiye'de bir mülteci gerçeği var. İzmir de bundan yüksek bir şekilde payını almış." diyerek, kentin iş gücü talebinde önemli bir merkez haline geldiğini söyledi. "İnsanlar çaresiz, barınma sorunu var. Bunu çözmek için artık çadır bile kuracaklar neredeyse." ifadelerini kullandı.

"YÜZDE 20'LİK ARTIK MÜTEVAZİ BİR ARTIŞ…"

Yüzde 20’lik artışın enflasyonist gerçeklere göre oldukça düşük olduğunu belirten Akgün, "En çok haziran, temmuz, ağustos, eylül aylarında kira fiyatları yükselir." dedi. Kiralık dairelerin boş güncel fiyatlarının insanların talebini etkilediğini aktardı.

"YILBAŞINA KADAR KİRALIK KONUT FİYATLARINDA YÜZDE 10-15 ARTAR…"

Akgün, "Yılbaşına kadar piyasalarda kiralık konut fiyatlarının arz talep dengesizliğinden dolayı yüzde 10-15 artış kaydedeceğine inanıyorum." dedi. 2025 için Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın enflasyon hesaplamalarına göre, "Bir sonraki yaz ayına kadar kira fiyatlarının en az yüzde 50 artabileceğini söyleyebilirim." ifadesini kullandı.

"YÜKSEK KİRALAR NEDENİYLE ALTERNATİF BARINMA YÖNTEMLERİ…"

Akgün, yüksek kiralar nedeniyle vatandaşların alternatif barınma yöntemlerine yöneldiğini belirtti: "Burada en küçük kira fiyatları 15-20 bin liradan başlar. O da metropol alan dışında çevre mahalle ve ilçelerde olur." Eski binaların kira fiyatlarının düşük olduğunu ancak yeni yapılan binaların neredeyse iki misli daha yüksek fiyatlarla kiraya verildiğini söyledi.

"ORTA SEGMENTTE OLAN İNSANLAR ARTIK ŞEHİR MERKEZİNDEN UZAKLAŞIYOR…"

Orta segmentte olan insanların 25-35 bin liraya kadar ödeme yapabildiğini ifade eden Akgün, "Ama bazen havuzlu ve güvenlikli sitelerde ayda 150 bin lira kira ödeyen insanlar da var." dedi. "Ortalama mütevazı kira fiyatları şu anda 20 bin ila 40 bin lira arasında." diye ekledi.

"KİRA ARAYAN İNSANLAR İÇİN KIŞ AYLARI DAHA DOĞRU ZAMAN…"

Kiracıların, "Kiraya çıkmak için aslında en doğru zaman kış aylarıdır." diyen Akgün, "Çünkü kış aylarında çok fazla hareket olmadığından dolayı bir arz oluşumu, stok olabilir. Ve fiyat dengesi oturabilir." ifadelerini kullandı. Kış aylarından sonra kiraların tekrar yükselebileceğini belirtti.

KİRALAR NEDEN YÜKSELİYOR?

Büyük Şehirlerde Artış: İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde kiralar son yıllarda %30-50 oranında artış gösterdi.
Küçük Şehirlerde de Yükseliş: Anadolu şehirlerinde de kira artışları gözlemleniyor; bazı bölgelerde bu oran %20'yi bulabiliyor.
Talep ve Arz Dengesizliği: Konut talebinin artması ve yeni inşaat projelerinin yetersiz kalması, kiraların yükselmesine neden oluyor.
Enflasyon Etkisi: Genel ekonomik enflasyon, kira fiyatlarını da etkiliyor; 2023 itibarıyla yıllık enflasyon %60 civarında seyrediyor.
Uzun Dönemli Kiralar: Uzmanlar, uzun süreli kira sözleşmelerinin de kiraların artışını etkilediğini belirtiyor; yenileme dönemlerinde artışlar yaşanıyor.
Kira Sözleşmeleri: Kira sözleşmelerinde genellikle yıllık %25-30 artış yapma hakkı bulunuyor; bu durum kiracıları zor durumda bırakıyor.