Yabancı hisse ve tahvile geldi, şirketler döviz sattı

Merkez Bankası’nın 5 puanlık politika faizi artışını takip eden haftada hem yerli hem de yabancı yatırımcılar TL varlıklara ilgi gösterdi. Yabancı geçen hafta tahvil ve hissede 378.2 milyon dolar net alım yaparken tüzel müşterilerin döviz mevduatında 3 milyar dolar gerileme yaşandı.

Ekonomim'den Şebnem Turhan'ın haberine göre, Merkez Bankası’nın sürpriz faiz artırımı yaptığı 21 Mart’ın ardından geçen hafta TL varlıklara hem yerli hem de yabancı ilgisi görüldü. Merkez Bankası haftalık menkul kıymet verilerine göre yabancı yatırımcılar geçen hafta hissede net 266.7 milyon dolar, devlet iç borçlanma senetlerinde ise net 111.5 milyon dolar alıcı oldu. Hisse de martın son iki haftasında yabancının net girişi de 695.6 milyon dolara ulaştı. Yurtiçi yerleşikleri ise döviz mevduatında 5 hafta sonra ilk kez gerileme yaşandı. 29 Mart ile biten geçen hafta yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 2.7 milyar dolar düşüş gösterdi.

SON 1 YILDA GİRİŞ 4.5 MİLYARA DAYANDI

Merkez Bankası’nın Para Politikası Kurulu sonrasında yerli ve yabancı yatırımcıların TL varlıklara yöneldiği haftalık verilerde ortaya çıktı. Yabancı yatırımcılar 29 Mart haftasında hem hissede hem de devlet iç borçlanma senetlerinde alım yaptı. 22 Mart haftasında hisse senedinde 428.8 milyon dolar net alıcı olan yabancı yatırımcılar 29 Mart haftasında da 266.7 milyon dolarlık net alım gerçekleştirdi. Böylece sadece iki haftada yabancının hisse senedindeki net alımı 700 milyon dolara dayandı. Devlet iç borçlanma senetlerinde 22 Mart haftasında 103.8 milyon dolar net satıcı olan yabancı yatırımcılar 29 Mart haftasında 111.5 milyon dolar net alım yaptı. Böylece 4 haftalık aralıksız net satışın ardından politika faizindeki 500 puanlık artış sonrası yabancı yeniden tahvilde net alıcı oldu.

Yabancı yatırımcı geçen hafta 6.6 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senedi (ŞBS) aldı. Böylece ilk çeyrek itibariyle yabancı yatırımcının hisse senedinde net alımı son 1 yılda yabancı hissede 2.54 milyar dolar, tahvilde ise 1.95 milyar dolar net alım yaptı. Yabancının son 1 yılda TL varlıklara 4.49 milyar dolarlık girişi yaptığı hesaplandı. Yılbaşından beri yurt dışı yerleşikler toplam 286.7 milyon dolarlık hisse senedi alımı, 0.8 milyon dolarlık DİBS satışı ve 64.8 milyon dolar ŞBS alımı yaptı. Yabancı böylelikle ilk çeyrekte toplam 350.8 milyon dolarlık menkul kıymet alımı gerçekleştirdi.

5 HAFTA SONRA DÖVİZ MEVDUATI İLK KEZ GERİLEDİ

Yurt dışında yerleşik kişilerin 22 Mart itibarıyla 34 milyar 36,4 milyon dolar olan hisse senedi stoku, 29 Mart'ta 34 milyar 69,9 milyon dolara yükseldi. Aynı dönemde yurt dışında yerleşik kişilerin DİBS stoku 2 milyar 219,6 milyon dolardan 2 milyar 386,1 milyon dolara ve ŞBS stokları 105.8 milyon dolardan 112.5 milyon dolara çıktı.

Haftalık para ve banka istatistiklerine göre 16 Şubat haftasından bu yana sürekli artan yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 5 haftanın ardından 29 Mart haftasında ilk kez düştü. Verilere göre düşüş tüzel kişilerin döviz mevduatındaki azalmadan kaynaklandı. Gerçek kişilerin döviz mevduatı 29 Mart haftasında parite etkisinden arındırılmış olarak 305 milyon dolar artarken, tüzel kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 3 milyar 6 milyon dolar geriledi.

KKM’DE YILBAŞINA GÖRE YÜZDE 13,5 DÜŞÜŞ

Öte yandan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 29 Mart ile biten haftada kur korumalı mevduat hesapları 2 trilyon 276,51 milyar liraya geriledi. Haftalık gerileme 11.8 milyar liraya yükseldi. Son iki haftada KKM hesaplarındaki azalma oldukça ivme kaybetmişti.

KKM’de yılbaşına göre düşüş ise yüzde 13,5’e ulaştı. BDDK verilerine göre, sektörün kredi hacmi 29 Mart itibarıyla 165 milyar 871 milyon lira artış gösterdi. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 12 trilyon 710 milyar 922 milyon liradan 12 trilyon 876 milyar 793 milyon liraya yükseldi. Bankacılık sektöründe toplam mevduat ise bankalar arası dahil geçen hafta 45 milyar 848 milyon lira azalarak 15 trilyon 461 milyar 318 milyon liraya geriledi.

Tüketici kredilerinin tutarı, 29 Mart itibarıyla 11 milyar 696 milyon lira artışla 1 trilyon 623 milyar 501 milyon liraya yükseldi. Söz konusu kredilerin 444 milyar 533 milyon lirası konut, 92 milyar 796 milyon lirası taşıt ve 1 trilyon 86 milyar 172 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu. Bu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı 18 milyar 127 milyon lira artarak 1 trilyon 592 milyar 788 milyon liraya çıktı.

Bankaların bireysel kredi kartı alacakları da yüzde 4,1 artışla 1 trilyon 376 milyar 603 milyon liraya yükseldi. Bireysel kredi kartı alacaklarının 593 milyar 567 milyon lirasını taksitli, 783 milyar 36 milyon lirasını taksitsiz borçlar oluşturdu.

TCMB: ÇEKİRDEK ENFLASYON ÖNGÖRÜLENİN ÜSTÜNDE

Merkez Bankası mart ayı fiyat gelişmeleri raporunu yayımladı. Merkez Bankası mart ayında mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin aylık artış oranlarının devam eden zayıflama eğilimine rağmen Enflasyon Raporu öngörülerinin üzerinde kaldığını belirtti. Raporda aylık bazda fiyat artışlarında hizmet, gıda ve temel malların öne çıkan gruplar olduğunu kaydeden Merkez Bankası, ücret etkisinin belirgin olduğu hizmet grubunda aylık fiyat artışı bir miktar yavaşlasa da kira, eğitim ve haberleşme kalemleri öncülüğünde görece yüksek seyrettiğine işaret etti. İç talep koşullarının dirençli seyrinin dayanıklı tüketim mallarında maliyet artışlarının fiyatlara geçişini kolaylaştırdığına dikkat çeken Merkez Bankası, gıda fiyatlarındaki aylık artışın kırmızı et öncülüğünde işlenmemiş gıda fiyatları sürüklerken, işlenmiş gıda grubundaki zayıflamaya dikkat çekti. Temel mal fiyat artışında döviz kuru etkileriyle dayanıklı mal grubunun öne çıktığını söyleyen TCMB enerji aylık enflasyonunun akaryakıt fiyatlarına paralel olarak önceki aylara kıyasla daha ılımlı bir seyir izlediğini ifade etti.

SWAP HARİÇ NET REZERVLER TARİHİN EN KÖTÜSÜ

Merkez Bankası haftalık verilerine göre net uluslararası rezervler 29 Mart haftasında, bir önceki haftaya göre 249 milyon dolar artış ile 15 milyar 455 milyon dolara yükseldi. Merkez Bankası’nın (TCMB) toplam rezervleri ise, 29 Mart haftasında bir önceki haftaya göre 718 milyon dolar azalışla 123 milyar 126 milyon dolara geriledi. 29 Mart itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 1 milyar 934 milyon dolar azalışla 68 milyar 748 milyon dolara indi.

Brüt döviz rezervleri, 22 Mart'ta 70 milyar 681 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu. Bu dönemde altın rezervleri 1 milyar 215 milyon dolar artışla 53 milyar 163 milyon dolardan 54 milyar 378 milyon dolara yükseldi. Merkez Bankası’nın swap hariç net rezerv -65.5 milyar dolar oldu bir önceki hafta -65.1 milyar dolar düzeyindeydi.

Swap hariç net rezervlerde görülen -65.5 milyar dolar tarihi en düşük seviyeye işaret ediyor. Bu arada bu hafta ise Merkez Bankası, döviz piyasalarında satış değil alım yönünde giriş yaptı. Bloomberg HT’nin haberine göre Merkez Bankası’nın döviz alımları önceki gün Dolar/TL 31.90'a doğru inerken başladı.

TÜRK LİRASININ REEL DEĞERİ MARTTA GERİLEDİ

Bu arada Merkez Bankası, Reel Efektif Döviz Kuru (REK) Mart ayı verilerini açıkladı. Buna göre; bir önceki ay değeri 58.51 olan TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi, mart ayında 58.02 oldu. Gelişmekte Olan Ülkeler-Bazlı Reel Efektif Döviz Kuru 47.00'den 46.90'a ve Gelişmiş Ülkeler Bazlı-Reel Efektif Döviz Kuru 67.82'den 66.85'e indi. Geçen ay Yi-ÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeks değeri ise 89.44’ten 88.22'ye düştü.