Kırmızı et spekülatörleri yine iş başında!

Ramazan ayı öncesinde ESK'nın vatandaşa ucuz et sağlaması piyasayı bozmaya çalışan 'baronları' ürküttü. Facebook ve WhatsApp'tan gruplar kuran spekülatörler, fiyatı artırma peşinde.

ET SPEKÜLATÖRLERİ YİNE DEVREDE

Sabah'ın haberine göre Ramazan ayına sayılı günler kala et spekülatörleri yine devreye girdi. Bu ayda et tüketiminin yüksek olmasını fırsata çevirmek isteyen spekülatörler, fiyatları artırmak için her türlü yolu deniyor.

Piyasaya mal vermemek için direnen, küçük üreticiyi de hayvanını kesmemesi için baskılamaya çalışan spekülatörler, Facebook ve WhatsApp'ta gruplar kurarak fiyatları artırmanın yolunu arıyor.

Hali hazırda ortalama 380-390 TL olan karkas etin kilogram fiyatını 430 TL'ye çıkarmak isteyen fırsatçılar kurdukları gruplarda, "Direnin arkadaşlar fiyat 430 TL'ye çıkacak" şeklinde paylaşımlarla küçük besicinin hayvanını piyasaya vermesini engelliyor.

ESK'YA SALDIRILAR ARTTI

Piyasada arzı kısarak fiyatı artırmaya çalışan spekülatörlere karşı et ithalatına ağırlık veren Et ve Süt Kurumu'na (ESK) yönelik saldırılar da hızlandı. Hatırlanacağı üzere ESK iki yıl önce İstanbul Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Perakendeciler Derneği (İstanbul PERDER) ile bir anlaşma yapmış, yurtdışından ithal edilen ürünleri bu marketler üzerinden halka uygun fiyatla satışına izin verilmişti.

Geçtiğimiz ocak ayında da PERDER dernek üyesi yerel zincir marketler aracılığıyla Ramazan ayı sonuna kadar kilogram fiyatı 379 liradan kıyma, 399 liradan kuşbaşı eti, 699 TL'den de antrikot eti sunacaklarını bildirmişti. Hali hazırda bu marketlerde satışlar devam ederken bu etlerin karaborsada satıldığı iddiaları ortaya atıldı.

MALİ MÜŞAVİR GÖZETİMİNDE

PERDER Başkanı Faruk Güzeldere, ESK tarafından dernek üyelerine verilen etlerin alıştan satışa tüm aşamalarının sıkı bir şekilde denetlendiğini belirterek, "Alış fiyatımız belli. Satış miktarlarını ve tutarlarını sürekli ESK'ya yeminli mali müşavirler aracılığıyla, kaşeli ve imzalı ibraz ediyoruz. Ayrıca ESK tarafından sürekli denetleniyoruz. Eğer en küçük bir yanlış olursa hem satış belgesi iptal edilir hem de çok ciddi para cezasına çarptırılır" dedi.

2 KİLOGRAM SINIRI VAR

Bu etlerin vatandaş tarafından tüketilebilmesi için satışta kilogram sınırı getirdiklerini anlatan Güzeldere, "Fırsatçılara geçit vermemek, herkesin bu ucuz etten faydalanabilmesi için ürünlerde 2 kilogram üzeri satmayın diyoruz. Bazen vatandaşlar ayrı ayrı sıraya girerek bu etleri alıyor. Ancak vatandaş için 2 kilogram zaten yeterli geliyor" diye konuştu.

Restoran ve lokantalar için de bu etlerin fiyatının çok uygun olduğunu anlatan Güzeldere, "Onlara toplu bir satışımız söz konusu değil zaten kilogram sınırı var. Ancak bazı lokantalar çalışanlarını farklı marketlere göndererek 2'şer kilogram aldırıyormuş. Biz bunu tespit edemeyiz. Yani sen bu restoranda çalışıyorsun alamazsın dediğimizde vatandaş bize evime alıyorum derse ne diyeceğiz? Biz fırsatçılığı önlemek için kilogram sınırı getirdik. Marketlerimiz de zaten sık sık denetleniyor" ifadelerini kullandı.

ESK'nın bu hamlesinin bazılarını rahatsız ettiğini anlatan Güzeldere, "Piyasa bozucular şu an fiyatlardan memnun değil. O yüzden hem bu projeye iftira atıyorlar hem de sürekli fiyatı tırmandırmaya çalışıyorlar" dedi.

GÜNLÜK 1.500 TON SÜT TOZU

Türkiye'de et fiyatları yıllardır gündemden düşmüyor. Büyük üreticilerin tekelleşme adımlarıyla küçük üreticinin alanını daraltması da et fiyatlarının artışında etkin bir rol oynuyor. Bu sürecin takibinde olan Tarım Bakanlığı küçük üreticiyi desteklemek için birçok projeyi hayata geçirdi.

Bunlardan biri de çiğ süt alım fiyatları oldu. Küçük üreticiyi desteklemek için çiğ süt alım fiyatını artıran bakanlık, fazla sütü de ESK aracılığıyla alıyor ve günlük 1.500 ton süt tozu üretiyor. Eskiden sütünü satamayan ya da satıştan gelir elde edemeyen küçük üretici hayvanını kesmek zorunda kalıyordu. Böylece anaç hayvan sayısı azalıyor ve et üretimi de sıkıntıya düşüyordu. Bakanlık şimdi fırsatçılara geçit vermiyor.

BARONLARA GEÇİT VERİLMEDİ

Türkiye'de et ithalatı yapma yetkisi iki yıl önce ESK'ya geçti. Öncesinde et ithalatı özel sektör tarafından yapılıp ESK'ya veriliyordu. ESK da bu karkas etleri işleyici paketleyiciye veriyordu. Karkas eti alan bu paketleyiciler kıyma ve kuşbaşı olarak eti hazırlayıp ucuzluk marketlerine veriyordu. Ancak bu etlerin antrikot, bonfilesi paketlere girmiyordu. Yani hem özel sektör hem işleyici paketleyici buradan ciddi bir rant elde ediyordu. Buradaki usulsüzlükleri gören Tarım Bakanlığı baronlara geçit vermedi. Tüm bu süreçlerin gözetimini ESK'ya devretti. Artık ESK yetkilileri yurtdışındaki mazbahanelerle anlaşma yapıyor ve eti satın alıyor. Bunu kasap tezgahı olan marketlere veriyor. Marketlere giren ve satılan tüm etler kayda alınıyor.