Yerli üretim otomobillere doping!
Türkiye’de üretilen yerli modeller matrah sistemine yenik düştü. 2019’da toplam pazarda yüzde 45’e kadar çıkan yerli payı bugün yüzde 30’un altına geriledi. Buna önlem almak için 2 milyon liranın üzerinde olan araçlarda taksit kaldırılınca yerliye yeniden fırsat doğdu.
Otomotiv sektörü ilginç bir yılı geride bıraktı. Bugün gelinen noktada geçen yıl olduğu gibi bu sene de milyon adetleri deviren bir satışla sektör yılı kapatacak. Son yıllarda pazara yeni giren ithal modellerle birlikte yerlilik oranı bir hayli azaldı. Özellikle otomobilde matrah sisteminin uzun bir süredir güncellenmemesi artık bütün araçların yüzde 80’lik özel tüketim vergisi (ÖTV) seviyesinde yer alması yerli üreticiyi avantajsız hale getirdi. Buna önlem almak isteyen Ticaret Bakanlığı taşıtlarda taksit sınırlarını değiştirdi. Artık 2 milyon liralık araca kadar taksitli alım imkanını sunan bakanlık, bu haleyle yerlileri öne çıkarmış oldu. İthal araca da zorlaştırdı.
TÜRKİYE’DE ÜRETİLEN MODELLERE TAKSİT VAR
Bugün bakıldığında Türkiye’de üretimi gerçekleşen bütün modellerin fiyat skalası donanımına göre 2 milyon lirayı geçmiyor. Taşıt alımlarında taksitlendirme sürelerini yeniden düzenleyen yönetmelik, önceki gün Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmeliğe göre, taksitlendirme süreleri değişti. Fatura değeri 400 bin lira ve altında olan taşıtlar için taksit süresi 48 ay, fatura değeri 400 bin ila 800 bin lira arasında olanlar için 36 ay, fatura değeri 800 bin ile 1 milyon 200 bin lira arasında olanlar için 24 ay, fatura değeri 1 milyon 200 bin ile 2 milyon lira arasında olanlar için 12 ay olarak değiştirildi. 2 milyon üstüne taksit kalktı.
FİYATA GÖRE SADECE 24 AY ILE 12 AY TAKSİT İMKANI VAR
Türkiye’de yerleşik olarak üretilen modellerin fiyat listeleri 2 milyon lira sınırında. Türkiye’nin en çok satan modellerinden biri olan Fiat Egea’nın fiyatı donanıma göre, 1 milyon ila 1.6 milyon TL arasında değişiyor. Hyundai'nin i10 modeli 960 bin TL ila 1.1 milyon lira seviyesinde satılırken, i20 de 1 milyon TL ila 1.3 milyon lira. Hyundai Bayon da 1.1 milyon lira ile 1.4 milyon lira aralığında. Bursalı Renault Clio 1 milyon TL ile 1.6 milyon TL, Duster 1.3 milyon liradan başlayıp 1.7 milyon liraya kadar çıkarken, Megane sedanda da 1.5 milyon ile 1.7 milyon liralık bir fiyat etiketi taşıyor. Toyota Corolla da aynı şartlardan faydalanıyor. 1.5 milyon lira olan Corolla sedan fiyatı hibirtte 2 milyon lirayı geçiyor. C-HR ise 1.7 milyon lira. Toyota’nın en üst donanımları da 12 taksit furyasından faydalanamıyor. Bu tabloya göre, yerli modellerde 24 ile 12 ay taksit imkanı modele, donanıma ve markaya göre değişiyor.
TOPLAM SATIŞTA PASTA YÜZDE 30’UN ALTINA DÜŞTÜ
Yerli üretimle ithal modeller arasında adet bazında fark gittikçe açılıyor. En son 2019 ve 2020 yıllarında aradaki makas kapanmak üzereydi fakat yeni gelen modeller güncelleme bekleyen matrah sistemi bu arayı oldukça açtı. 2019’da yerlinin payı toplam pazarda neredeyse yüzde 45’e dayanmışken, bugün gelinen noktada yüzde 30’un altına düşmüş durumda. Daha 12 ay tamamlanmadan. 2021 yılında 413 bin 723 ithal araç satışı gerçekleşti. Bunun karşısında yerli araç satışları da 323 bin 627 adette kaldı. 2022’de bu fark biraz daha açıldı. İthal araç satışı 440 bini aştı. Yerli de 343 bin adet seviyesinde gerçekleşti. 2023’te 798 binden fazla ithal araç yola çıktı. 433 binden fazla da yerli model satıldı. Pazar 1 milyon adedin üzerindeydi. Bu yıl da daha 11 ayda (Ocak-Kasım) 1 milyondan fazla otomobil ve hafif ticari araç satışı gerçekleşti. Bunun 757 bin 204 adedini ithaller 311 bin 56 adedini de yerli modeller oluşturdu. Böylece 1 milyon adedin üzerindeki pazarda yerlinin payı gittikçe azaldı. Ocak 2024’te yerlinin payı yüzde 34 seviyesindeydi.
Kaynak: Dünya
